Ryś to jeden z największych, a zarazem jeden z najmniej poznanych drapieżników zarówno w naszym kraju, jak i w Europie. Przyglądając się zdjęciom przedstawiającym to piękne stworzenie, nie można oprzeć się wrażeniu że jest on pamiątką z czasów w których w jego skóry przywdziewała się nasza Husaria – a dzisiaj zupełnie nie pasuje do krajobrazu Polskiego lasu. Sadzę że to wystarczający powód by chodź trochę poznać to tajemnicze zwierze.
Dźwięki charakterystyczne: pomrukiwanie, mruczenie Posłuchaj
Ryś to jeden z największych, a zarazem jeden z najmniej poznanych drapieżników zarówno w naszym kraju, jak i w Europie. Przyglądając się zdjęciom przedstawiającym to piękne stworzenie, nie można oprzeć się wrażeniu że jest on pamiątką z czasów w których w jego skóry przywdziewała się nasza Husaria – a dzisiaj zupełnie nie pasuje do krajobrazu Polskiego lasu. Sadzę że to wystarczający powód by chodź trochę poznać to tajemnicze zwierze.
Ochrona
Ryś jest drapieżnikiem z rodziny kotowatych, objętym ścisłą ochroną. Ochroną gatunkową został objęty w 1995 roku. Oprócz wpisania do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt, ryś objęty jest również konwencją Berneńska, a także na mocy rozporządzenia wspólnoty Europejskiej nr 1332/2005 obowiązuje zakaz kupna i handlu, tymi zwierzętami, a także wyrobami z nich wykonanymi – nie można ich też przewozić przez granicę Unii Europejskiej.
Wygląd
Ryś ma krótki tułów z wydłużonymi kończynami – znaczna długość tylnich łap pozwala na wykonywanie długich skoków – zakończony krótkim – wyglądającym jak uciętym – ogonem o ciemnej końcówce. Przyglądając się z boku łatwo zauważyć kwadratowy profil sylwetki. Jego długość wynosi około jednego metra, a wysokość to 60 cm. Waga rysia waha się w granicach 20-25 kg, dlatego z daleka nie jesteśmy w stanie rozróżnić płci zwierzęcia. Futro rysia jest koloru rudawoszarego w różnych odcieniach, a cętki są cechą bardzo indywidualną. U rysia spotkać można zarówno duże jak i małe cętki, a także rozety lub osobniki całkowicie płowe.
Istotną rolę odgrywają u rysia szerokie łapy, dzięki którym o wiele łatwiej jest mu poruszać się po śniegu, dzięki czemu zyskuje przewagę nad swoimi ofiarami.
Tryb życia
Ryś wiedzie samotny tryb życia – wyjątkiem jest matka opiekująca się młodymi, chodź i ona zostawia je na wiele godzin gdy udaje się na polowanie. Samce spotykają się z samicami jedynie w czasie godów, a po pokryciu samiec odchodzi w poszukiwaniu kolejnej samicy. Samiec rysia, nie opiekuje się rodziną, ani nie bierze udziału w wychowywaniu młodych.
Rysie są zwierzętami bardzo terytorialnymi i nawet w przypadku gdy ich areały się pokrywają unikają one kontaktu – poruszają się wtedy o innych godzinach. W ciągu doby rysie pokonują średnio 17 kilometrów
Ryś – potomstwo
Rysice wydają na świat młode w okolicach maja po około 70 dniowej ciąży. Matka chowa młode w gnieździe, które może znajdować się w gęstych młodnikach, pod gałęziami lub korzeniami. Po dwóch miesiącach młode polują już wraz z matką.
Pokarm
Ryś jest zwierzęciem mięsożernym, najczęściej w jego jadłospisie pojawiają się zające oraz ptaki, ale potrafi także upolować sarnę czy jelenia. Upolowaną ofiarę przykrywa śniegiem lub ściółką, a sam znajduje sobie kryjówkę niedaleko zdobyczy – duża ofiara wystarcza rysiowi na około trzy dni.
Występowanie
Rysia można spotkać w różnych miejscach, na terenie całego kraju. Najbardziej preferuje las o złożonej strukturze dna – brzmi to tak pięknie, że musiałem napisać – czyli zwarte kompleksy leśne, w którym jest wiele zwalonych drzew, dziur, jam etc.
Ryś w Polsce (dane z: Na tropach rysia : materiał z sesji naukowej zorganizowanej w ramach XV Spotkań z Naturą i Sztuką “Uroczysko”)
Według danych z 2000 roku na terenie Polski znajduje się około 150 – 200 osobników.
Najwięcej zamieszkuje w Karpatach oraz na Pogórzu Dynowskim 100
Puszcza Białowieska i Puszcza Knyszyńska 40
Puszcza Augustowska i Kotlina Biebrzańska 15 -20 osobników
Puszcza Borecka, Romincka i Knyszyńska 40
Puszcza Borecka, Rominicka i Pilska – kilka
Roztocze wraz z Puszczą Solską ok. 10
Środkowa Polska ok. 15 reintrodukcja kampinoskiego Parku Narodowego
Zdjęcia rysia
[et_pb_gallery gallery_ids=”269,270,271,272″ admin_label=”Galeria” _builder_version=”3.0.87″ use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”][/et_pb_gallery]
Odgłosy zwierząt, mogły zostać umieszczone dzięki uprzejmości Pana Andrzeja Otrębskiego, autora strony poświęconej myślistwie.
Pisząc artykuł oprócz własnych obserwacji podpierałem się następującą literaturą:
- Na tropach rysia : materiał z sesji naukowej zorganizowanej w ramach XV Spotkań z Naturą i Sztuką “Uroczysko”
- Leksykon przyrodniczy, ssaki, Josef Reichholf, Świat książki, Warszawa 1996 s. 176 – 181